تاریخچه باتری
پیل الکتریکی در ایران باستان در فاصله سالهای ۲۵۰ ق. م تا ۲۲۴ پ. م در تیسفون ساخته شد. این باتریها به باتریهای بغدادی مشهورند.شرکت جنرال الکتریک قدمت این باتریها را با روش تاریخگذاری رادیوکربن بررسی و معلوم نموده که قدمت این پیلها به ۲۰۰ سال پیش از میلاد میرسد. این پیل ها شامل یک کوزه سفالی، یک محفظه مسی حاوی محلول الکترولیت مانند آبلیمو و یک میله آهنی ست که به وسیله قیر ایزوله شدهاست. در اثر واکنش شیمیایی محلول و فلز مس جریان الکتریکی خفیفی تولید می شود و از طریق میله آهنی انتقال می یابد.
این احتمال وجود دارد که این وسیله برای آبکاری الکتریکی جواهر به کار میرفتهاست.
در سال ۱۳۱۷ خورشیدی برابر با ۱۹۳۸ میلادی، باستانشناس آلمانی ویلهلم کونیک و همکارانش ابزارهایی را در نزدیکی تیسفون پایتخت ایران در دوران اشکانیان یافتند. پس از بررسی معلوم شد که این ابزارها پیلهای الکتریکی هستند، که در دوره تاریخی ایران اشکانی ساخته شده و به کار برده میشدهاند. او این پیلهای تیسفون را باتری پارتی نامید که امروزه با نامهای دیگر همچون باتری پارتیان یا پیل اشکانی هم مشهورند. او در مقالهای این مطلب را منتشر کرد و از این وسیله با عنوان باتری باستانی یاد کرد که برای آبکاری الکتریکی و انتقال لایهای از طلا یا نقره از سطحی به سطح دیگر به کار میرفتهاست.
این اکتشاف مربوط به دوره تاریخی سلسله اشکانیان، تاحدی موجب شگفتی است. حتی برخی از دانشمندان اروپایی و آمریکایی این باتری ها را به موجودات فرازمینی نسبت داده اند، و آن را فراتر از دانش اندیشمندان و پژوهشگران آن دوران دانستند. برای ایشان پذیرفتنی نبود که دانش ایرانیان در ۱۵۰۰ سال پیش از گالوای ایتالیایی(۱۷۸۶ میلادی) که پیل الکتریکی را اختراع کرد تا به این حد بالا باشد.
به احتمال زیاد، ساکنان بینالنهرین از این پیلهای الکتریکی جریان برق تولید میکردند و از آن برای آبکاری اشیاء زینتی سود میجستند. اما در پهنه دریانوردی منطقه خاورمیانه از این اختراع جهت آبکاری ابزارهای آهنی در کشتی و جلوگیری از زنگ زدن و تخریب آنها استفاده میکردند.
این تئوری بعدها توسط دانشمندان دیگری به بوته آزمایش سپرده شد. ویلارد گری، مهندس برق شرکت جنرال الکتریک در ایالت ماساچوست، پس از مطالعهٔ مقالهٔ کونیگ تصمیم گرفت باتری بغدادی را بازسازی کند. وی درون کوزهٔ سفالین را با آب انگور، سرکه یا محلول سولفات مس پر کرد و موفق به تولید ولتاژ حدود ۱٫۵ تا ۲ ولت شد. بعدها دکتر اگبرشت، مصرشناس مشهور در سال ۱۹۷۸ نمونهای از باتریهای بغدادی را بازسازی کرد و آن را با آب انگور پر نمود و توانست ولتاژ ۰٫۸۷ ولت تولید کند. وی از این پیل ها برای طلاکاری یک پیکرهٔ نقرهای استفاده کرد. نمونههای بیشتری از این باتریهای باستانی در سال ۱۹۹۹ توسط دانشجویان دکتر Marjorie Senechal، استاد ریاضیات و تاریخ علم در Smith College ماساچوست، ساخته شد. آنها با پر کردن کوزهٔ آن با سرکه قادر به تولید ولتاژ ۱٫۱ ولت بودند. علاوه بر تئوری استفاده از این باتریها برای آبکاری الکتریکی فلزها، تئوریهای دیگری مبنی بر استفادهٔ پزشکی یا موارد دیگر داده شدهاند."
نخستین فردی که اصطلاح باتری را به کار گرفت، بنجامین فرانکلین (Benjamin Franklin)، مخترع و دانشمند و رئیس جمهور آمریکا بود که در سال ۱۷۴۹ میلادی، از آن برای توصیف مجموعهای از خازنهای متصل به هم استفاده نمود. با این حال، مخترع اصلی باتری و فردی که اولین باتری واقعی را اختراع نمود، فیزیکدان ایتالیایی به نام الساندرو ولتا (Alessandro Volta) بود. وی در سال ۱۸۰۰ میلادی، از دو دیسک دایرهای شکل مس و روی که با پارچه خیس شده در آب شور از هم جدا میشدند، موفق به تولید جریان پایدار الکتریکی شد. هر سلول این باتری که شامل یک مجموعه دو تایی از دیسک روی و مس و آب نمک بود، جریانی به اندازه 0.76 ولت تولید میکرد. لازم به ذکر است که الهامبخش ولتا برای اختراع باتری، آزمایشات لوئیجی گالوانی (Luigi Galvani) ایتالیایی بود. وی در سال ۱۷۹۱ میلادی، طی تحقیق در دانشگاه بولونیا کشف کرد که عضلات قورباغه، هنگام لمس اشیاء فلزی کمی تغییر میکند. این پدیده که بعداً «الکتریسیته حیوانات» یا «Animal Electricity» نامیده شد، توجه ولتا را برانگیخت و وی با انجام آزمایشات بیشتر و استفاده از فلزات مختلفی مانند سرب، قلع و آهن برای صفحات مثبت و مس، نقره و گرافیت برای صفحات منفی، در سال ۱۸۰۰ میلادی موفق به تولید جریان الکتریکی پایدار شد.
امروزه باتریها در اندازههای مختلف، از یک باتری مینیاتوری مورد استفاده در ساعتهای الکترونیکی گرفته تا اندازههای بزرگ مگاوات در مزارع خورشیدی و تأمین انرژی روستاها و مناطق دورافتاده، تولید و عرضه میشوند. با توجه به شیب پیشرفتهای موجود در خصوص فناوریهای مرتبط با باتریها، پیشبینی میشود که به زودی جهشی خیرهکننده در این زمینه رخ داده و تحولات قابل توجهی را در نوع و سبک زندگی بشر ایجاد نماید.